Caso clínico: hombre de 51 años con hipereosinofilia. Parte 1

01.05.2023
Título original: 51-letni mężczyzna z hipereozynofilią oraz zmianami śródmiąższowymi płuc
Autores: Emilia Zieniuk‑Lesiak (MD), Michał Rząd (MD), prof. Karina Jahnz‑Różyk (MD, PhD)

Siglas y abreviaturas: GEP — granulomatosis eosinofílica con poliangeítis, HE — hipereosinofilia, SHE — síndrome hipereosinofílico, TC — tomografía computarizada, TLCO (lung transfer factor for carbon monoxide) — capacidad de transferencia pulmonar de monóxido de carbono

Descripción del caso clínico

Un hombre de 51 años, hasta el momento no tratado de manera crónica, fue ingresado al hospital de manera programada, debido a la disnea de esfuerzo, tos con expectoración de color "arena", pérdida de masa corporal, hiperhidrosis nocturna y eosinofilia en sangre periférica. En la anamnesis notificó la presencia de disnea de esfuerzo que iba aumentando de manera gradual desde hacía 6 meses (en la actualidad, la disnea se presenta tras caminar unos metros), tos (periódicamente productiva) y congestión nasal. El médico de atención primaria le recetó un glucocorticoide inhalado, un glucocorticoide nasal y broncodilatadores inhalados. El tratamiento provocó una mejoría transitoria. Sin embargo, en el siguiente mes el enfermo observó una pérdida gradual de peso (unos 3 kg) e hiperhidrosis nocturna, sin otras manifestaciones, como dolor torácico, palpitaciones, fiebre o hemoptisis. El paciente es carpintero desde hace muchos años. Nunca ha sido fumador activo o pasivo. Tres meses antes de la hospitalización había estado en cuarentena domiciliaria: su mujer tuvo infección por SARS‑CoV‑2, pero él mismo no había observado ningún síntoma. En las exploraciones complementarias realizadas en ambulatorio un mes antes de la hospitalización se había observado leucocitosis (20 390/µl) debida a la presencia de eosinofilia (13 300/µl) y un ligero aumento de los niveles séricos de la proteína C‑reactiva (2,49 mg/dl [N ≤0,8 mg/dl]). El resultado del examen de orina fue normal y en la radiografía torácica no se observaron anomalías importantes. El enfermo fue derivado al hospital para seguir con el diagnóstico.

Pregunta 1

El síndrome hipereosinofílico puede diagnosticarse al observar

  1. eosinofilia >1000/µl
  2. eosinofilia >1000/µl, infiltrados eosinofílicos en los órganos, signos de daño orgánico
  3. eosinofilia >1500/µl, infiltrados eosinofílicos en los órganos
  4. eosinofilia >1500/µl, infiltrados eosinofílicos en los órganos, signos de daño orgánico

Respuesta correcta en la parte 4

Ir a la parte 2

Bibliografía:

  1. Shomali W., Gotlib J., World Health Organization‑defined eosinophilic disorders: 2019 update on diagnosis, risk stratification, and management, Am. J. Hematol., 2019; 94: 1149‑1167
  2. Szczeklik A., Gajewski P., Interna Szczeklika 2021, Kraków, Medycyna Praktyczna 2021
  3. Butt N.M., Lambert J., Ali S. y cols., Guideline for the investigation and management of eosinophilia, Br. J. Haematol., 2017; 176: 553‑572
  4. Leru P.M., Eosinophilic disorders: evaluation of current classification and diagnostic criteria, proposal of a practical diagnostic algorithm, Clin. Transl. Allergy, 2019; 9: 36
  5. Valent P., Degenfeld‑Schonburg L., Sadovnik I. y cols., Eosinophils and eosinophil‑associated disorders: immunological, clinical, and molecular complexity, Semin. Immunopathol., 2021; 43: 423‑438
  6. Helbig G., Kyrcz‑Krzemień S., Diagnostic and therapeutic management in patients with hypereosinophilic syndromes, Pol. Arch. Med. Wewn., 2011; 121: 44‑52
  7. Chciałowski A., Chorostowska‑Wynimko J., Fal A. y cols., Wskazówki Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące metod pozyskiwania, opracowywania oraz oceny płynu z płukania oskrzelowo‑pęcherzykowego (BAL), Pneumonol. Alergol. Pol., 2011; 79: 75‑89
  8. Helbig G., Advances in the diagnosis and treatment of eosinophilia, Curr. Opin. Hematol., 2014; 21: 3‑7
  9. Bondue A., Carpentier C., Roufosse F., Hypereosinophilic syndrome: considerations for the cardiologist, Heart. Br. Card. Soc., 2022; 108: 164‑171